Wybuch w Bejrucie w 2020
Wiemy doskonale co w 2020 wydarzyło się w Bejrucie. Chyba po raz pierwszy w historii zdarzyło się że mogliśmy obejrzeć tego typu tragiczne wydarzenie z tak wielu ujęć. I to wszystko dzięki temu że w dzisiejszych czasach niemal każdy ma kamerę w swojej kieszeni. Jakkolwiek źle to nie zabrzmi – jedną z głównych przyczyn dlaczego tragedia ta rozeszła się tak bardzo mocno w internecie była jej…spektakularność. Bo niesamowite wrażenie, a także przerażenie wywołuje fala uderzeniowa która zmiata wszystko na swojej drodze, oraz przeraźliwy huk docierający po chwili do kamery.
Wybuch był tak silny, że był słyszalny nawet z terytorium Cypru położonego aż 200 km od Bejrutu. Doniesienia osób tam przebywających mówiły o zatrzęsieniu okien, wrażeniu jakby właśnie uderzył piorun w środku słonecznego dnia oraz wielkiej konsternacji i strachu.
Mimo wszystko wybuch w Libanie nie był nawet blisko do miana najgłośniejszego dźwięku odnotowanego w historii.
Niestety zupełnie nie mogłem znaleźć żadnych informacji, ani nawet szacunków na temat tego jak głośny był to wybuch. Natomiast wydarzyło się kilka innych, równie spektakularnych wydarzeń w historii, które pretendują do miana najgłośniejszego dźwięku jaki kiedykolwiek został odnotowany.
Skala decybelowa – co to w zasadzie jest?
Aby odpowiedzieć sobie na pytanie jaki był to dźwięk, musimy zrozumieć w ogóle w jaki sposób wyrażany jest poziom natężenia dźwięku. Pewnie każdy z Was wie, że poziom ten wyrażany jest w decybelach, natomiast nie każdy wie o co z tymi decybelami tak naprawdę chodzi. Większość ludzi będąca przyzwyczajona do tego jak działa chociażby miarka w której jednostkami są centymetry, myśli że dźwięk o poziomie natężenia 50 decybeli jest dwa razy cichszy od takiego dźwięku 100 decybelowego.
Błąd.
Skala decybelowa jest skalą logarytmiczną podobnie jak inne, na pewno znane wam, skale Richtera czy też pH. Skala logarytmiczna oznacza, że wartości które mierzymy – przekształcane są za pomocą logarytmu. W przypadku skali decybelowej oznacza to, że każde 10 decybeli więcej od poprzedniej to 10x większa wartość. Czyli jeśli zaczynając od początku założymy że 0 decybeli ma wartość 1, to 10 decybeli będzie miało wartość 10x większą od poprzedniej czyli w tym przypadku akurat też 10. Za to 20 decybeli będzie miało już wartość 100x większą niż 0 decybeli. 30 decybeli 1000x. 40 – 10 000x. itd. itd.
Przekształcenie jest spowodowane tym, że dużo łatwiej jest przedstawić w takiej skali kluczowe zmiany w odbiorze dźwięku. Dużo bardziej intuicyjne jest powiedzieć że przeciętna rozmowa to ok 60 decybeli, a coś trochę głośniejszego jak przeciętny ruch uliczny jest większe po prostu o 10 decybeli. W przeciwnym wypadku musielibyśmy mówić że rozmowa to 1 milion jednostek a ruch uliczny to już 10 milionów jednostek – z kolei 100 db czyli poziom motocyklu to już 100 milionów jednostek.
No dobra, to co z tym najgłośniejszym dźwiękiem?
Generalnie różne źródła mówią inaczej, natomiast jest kilka kandydatów na miarę tego tytułu takie jak Meteor Czelabiński, Katastrofa Tunguska czy też Bomba Car – czyli najbardziej potężna bomba jądrowa w historii ludzkości. Natomiast większość źródeł mówi o Wulkanie Krakatau znajdującego się w Indonezji i jego erupcji z 1883 roku. Dość powiedzieć że ⅔ wyspy po prostu zniknęło, popioły zostały wyrzucone na 55 km w górę czyli aż do samej stratosfery, a gazy uwolnione do atmosfery sprawiły że na całym świecie przez następne kilka miesięcy można było obserwować nieprawdopodobne krwistoczerwone zachody słońca. Istnieje nawet hipoteza mówiąca o tym że na obrazie Krzyk upamiętniony został właśnie jeden z takich zachodów.
W takim razie – jak głośny był wybuch tego wulkanu? I tu jest pewien haczyk, ponieważ mówienie o tym wybuchu jako najgłośniejszym – jest dosyć sporym uproszczeniem, ponieważ nie jest możliwym aby na powierzchni ziemi w naturalnych warunkach uzyskać głośniejszy dźwięk niż 194 db. Jest to spowodowane tym że dźwięk jest falą, a to co my słyszymy jest tak naprawdę zmianą ciśnienia w powietrzu które drga – czyli zagęszcza się i rozrzedza – im mocniej tym głośniejszy jest dźwięk. W momencie gdy przekraczamy 194 decybeli cząsteczki w fali są zagęszczone już tak mocno, że tworzy się próżnia – i nie ma po prostu już fizycznie skąd czerpać cząsteczek powietrza do drgania. Przy tak intensywnym źródle dźwięku generuje się próżniowa bańka która wypycha na zewnątrz powietrze. Zaczynamy więc mieć tutaj do czynienia już po prostu z falą uderzeniową na której krawędzi ściśnięte cząsteczki powietrza sprawią że usłyszymy huk o wartości 194 decybeli – i to będzie najprawdopodobniej ostatnia rzecz jaką w życiu usłyszymy, ponieważ jeśli jakimś cudem to przeżyjemy to nasza błona bębenkowa nie ma absolutnie w tym starciu żadnych szans.
To co możemy z pewnością powiedzieć o dźwięku z wybuchu wulkanu krakatau to to, że był najbardziej donośny – czyli taki który miał zdecydowanie największy zasięg. Szacuje się że z odległości 160 km dźwięk ten wyniósł aż 180 db co musiało sprawić że wszyscy ludzie przebywający w tym promieniu którzy przeżyli stracili permanentnie słuch. Wybuch ten był tak głośny, że istnieją doniesienia z wyspy Rodriguez niedaleko Mauritiusu oddalonego o 4800 km (!) od epicentrum jakoby ludzie tam przebywający mieli wrażenie jakby słyszeli gdzieś w pobliżu armatę wystrzeliwującą pocisk.
Dla porównania: Gdyby wybuch ten miał miejsce w Warszawie, ludzie znajdujący się w tym promieniu całkowicie by ogłuchli – o ile w ogóle by przeżyli, a mamy w tym obrębie takie miasta jak Lublin, Łódź, Płock czy też Kielce. Mało tego, wybuch ten byłby doskonale słyszany nie tylko w całej Europie, ale też w Kazachstanie, Pakistanie, Grenlandii, Arabii Saudyjskiej a prawdopodobnie i jeszcze dalej.
Źródła:
https://bit.ly/335K5qm – RealLifeLore, 2017. What Is The LOUDEST Sound Ever Heard?
https://bit.ly/35b7QjI – Abyssius, 2014. Volcano Eruption In Papua New Guinea
https://bit.ly/359c2QT – WaitButWhy. 2016. Everything You Should Know About Sound
https://bit.ly/2R0Ri5D – Reddit. 2020. Did Someone Hear The Explosion 20Min Ago?
https://bit.ly/3h3qV9R – Morgan, P., 2020. Twitter
https://go.nasa.gov/2ZcPD1d – KSC VAB Aeroacoustic Hazard Assessment. NASA. Kennedy Space Center.